Με την ονομασία Ναουάτλ αναφερόμαστε στους λαούς που αναπτύχθηκαν στη Μεσοαμερική. Οι σημαντικότεροι από αυτούς ήταν οι Tepanecos, οι Chinampanaces, οι Chalcas, οι Tlatepotzcas και κυρίως οι Aztecas.

Οι τελευταίοι, όταν έφτασαν στην κοιλάδα του Μεξικού στις αρχές του 14ου αιώνα, δεν ήταν παρά ένας νομαδικός λαός, ο οποίος πολύ σύντομα έγινε μια ισχυρή αυτοκρατορία. Ο πολιτισμός τους είναι μια σύνθεση από στοιχεία των άλλων λαών που αναπτύχθηκαν στην αμερικανική ήπειρο, γι’ αυτό και πολλοί μελετητές τους ονόμασαν «Ρωμαίους της Μεσοαμερικής».

Πολύ γρήγορα οι Αζτέκοι ανέπτυξαν τομείς, όπως οι τέχνες και οι επιστήμες, και γνώσεις αστρονομίας και ιατρικής. Έκτισαν μεγάλες πόλεις, με κυριότερη την Τενοτστιτλάν, που ήταν το κέντρο της αυτοκρατορίας τους. Η ίδρυση αυτής της πόλης γίνεται μετά από μια μεγάλη οδοιπορία που έκαναν, σε αναζήτηση του τόπου τον οποίον οι προφητείες και οι μύθοι τους είχαν ορίσει. 

Οργανώθηκαν οι κοινωνικές τάξεις και διοικούνταν από το βασιλιά κι ένα συμβούλιο στο οποίο συμμετείχαν ευγενείς πολιτικοί, πολεμιστές και ιερείς. Άλλες τάξεις που αποτελούσαν το κοινωνικό ιστό, ήταν οι έμποροι, οι τεχνίτες και οι γεωργοί.

Έδιναν ιδιαίτερη σημασία στην εκπαίδευση των παιδιών. Υπήρχαν δύο Οίκοι, όπου τα παιδιά ανέπτυσσαν τη φύση τους και μαθήτευαν: το Τελποτσκάλι, όπου η εκπαίδευση είχε ως στόχο να γίνουν χρήσιμοι πολίτες στο κράτος, και το Καλμεκάκ «Ο οίκος που το σώμα αναπτύσσεται και ανθίζει». Εκεί, εκπαιδεύονταν οι μελλοντικοί πολεμιστές, αρχηγοί και ιερείς.

Ο πόλεμος ήταν μια από τις σημαντικότερες εκφράσεις των Αζτέκων, αφού ήταν ιδιαίτερα γενναίοι πολεμιστές και κάποιοι μελετητές τους συγκρίνουν με τους αρχαίους Σπαρτιάτες.

Όμως υπάρχει ένα ιδιαίτερο στοιχείο σ’ αυτόν το λαό, ο οποίος βλέπει και αντιλαμβάνεται δύο μορφές του πολέμου. Τον εξωτερικό-κατακτητικό, αφού πολεμούσαν με πολλούς γειτονικούς λαούς και δημιούργησαν  μια αυτοκρατορία, και τον εσωτερικό-τελετουργικό, τον οποίο ονόμαζαν «ανθισμένο πόλεμο». Σ΄ αυτόν ο πολεμιστής έμπαινε σε μια πολύ εσωτερική διαδικασία έτσι ώστε να κάνει την ψυχή του να ανθίσει και να κατακτήσει ένα κομμάτι του εαυτού του, το πιο πνευματικό και αληθινό. Τρόπαιο δηλαδή αυτής της μάχης ήταν η ίδια η ψυχή του.

Για να μπορέσει ο πολεμιστής να φτάσει σ’ αυτήν την εσωτερική κατάσταση και κατάκτηση, χρειαζόταν την κατάλληλη προετοιμασία και εκπαίδευση. Αυτό γινόταν στο Καλμεκάκ, όπου οι νέοι άνδρες περνούσαν μια μυητική εκπαίδευση μέσω δοκιμασιών, έτσι ώστε να ξεπεράσουν το φόβο του θανάτου. Διδάσκονταν ότι η ζωή εδώ στη γη δεν ήταν παρά ένα σύντομο πέρασμα προς την πραγματική πνευματική τους κατοικία μετά το θάνατο. Διδάσκονταν επίσης να αντέχουν σε διάφορες κακουχίες, πείνα, δίψα, κούραση, κρύο, έτσι ώστε να αναπτύσσουν τη βούληση με την οποία μπορούσαν να κυριαρχήσουν στο σώμα τους. 

Υπήρχαν δύο τάγματα: των Ιπποτών Αετών και των Ιπποτών Τίγρεων, που πήραν τα ονόματά τους από τον ιδιαίτερο συμβολισμό των δύο αυτών ζώων στην αζτέκικη θρησκεία. Ο αετός συμβολίζει τον «Πέμπτο Ήλιο» της Δημιουργίας, τον πνευματικό εσωτερικό Ήλιο και το θεό  του πολέμου Χουιτζιλοπότστλι. Η τίγρις σχετίζεται με το θεό Ξολότλ και το ταξίδι του Ήλιου, όταν αυτός είναι κρυμμένος, όταν δεν είναι ορατός. 

Σ’ αυτά τα τάγματα οι νεαροί προετοιμάζονταν για την άσκηση του «Ανθισμένου Πολέμου», του πολέμου με τον ίδιο τους τον εαυτό . Μάθαιναν την έννοια της θυσίας, αφού και οι ίδιοι οι θεοί τους είχαν θυσιαστεί, για να μπορέσει ο Ήλιος να παραμείνει στον ουρανό, για να μπορεί να υπάρχει η ανθρωπότητα. Μέσω της θυσίας λοιπόν ο άνθρωπος εξαγνίζεται, η καρδιά του ανοίγει και ανθίζει. Γι’ αυτό και δεν υπήρχε μεγαλύτερη τιμή για έναν πολεμιστή από το να χάσει τη ζωή του στη μάχη. Πίστευαν ότι οι ψυχές αυτών των πολεμιστών ενώνονταν με τον Ήλιο, γίνονταν ακόλουθοι και υπηρέτες του, ενώ όσοι πέθαιναν με φυσικό τρόπο έπρεπε να διασχίσουν τα μονοπάτια του Κάτω Κόσμου, για να μπορέσουν κάποια άλλη στιγμή να ενωθούν με τον Ήλιο. 

Πολλές φορές, οι υποψήφιοι ιππότες προκαλούσαν πόνο στο σώμα τους καρφώνοντας αγκάθια, για να μπορέσουν να βοηθήσουν τη γέννηση αυτού του εσωτερικού εαυτού και γενικότερα προετοιμάζονταν για τη στιγμή που το σώμα τους θα προσφερόταν σε έναν ανώτερο σκοπό. 

Υπήρχε επίσης μια διαδικασία τελετουργικής αναπαράστασης του πολέμου, όπου ο υποψήφιος έπρεπε να νικήσει τέσσερις πολεμιστές μεταμφιεσμένους σε ιαγουάρους, που συμβόλιζαν τις τέσσερις κατευθύνσεις και τα τέσσερα στοιχεία. Νικώντας τους ο πολεμιστής έπαιρνε τη δύναμη αυτών των στοιχείων κι έτσι είχε μια πλήρη κυριαρχία του εαυτού του και του κόσμου.

Όταν ο πολιτισμός των Αζτέκων βρισκόταν στην ακμή του, ο θεσμός του «Ανθισμένου Πολέμου» και της θυσίας γενικότερα, κατευθυνόταν προς αυτήν την εσωτερική αναζήτηση και ανάπτυξη. Η ανθρωποθυσία δεν υπήρχε ως θεσμός, αλλά κάποιος με τη δική του ελεύθερη βούληση επέλεγε να θυσιαστεί για το κοινό καλό. Στους τελευταίους χρόνους, και όταν άρχισαν να εμφανίζονται σημάδια παρακμής, αυτό άλλαξε και πολλοί άνθρωποι, κυρίως από τους κατακτημένους λαούς, οδηγούνταν στην ανθρωποθυσία σαν μια προσφορά στους θεούς και στη δυνατότητα ο κόσμος να εξακολουθεί να υπάρχει και ο Ήλιος να παραμένει στερεωμένος στον ουρανό. Γι’ αυτόν το λόγο έπρεπε να προσφερθεί το αίμα και η καρδιά του θυσιαζόμενου. Το σώμα του προσφερόταν στη γη απ’ όπου και προήλθε.

Αυτή όμως ήταν μια εξωτερική προσέγγιση και παρερμηνεία μια αντίληψης και μιας νοοτροπίας που οδήγησε το λαό των Αζτέκων στην αποδυνάμωση και τέλος στην παράδοσή του στους Ευρωπαίους κατακτητές.

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

-Μύθοι και παραδόσεις της Αρχαίας Αμερικής, Fernand Scharz, εκδόσεις ΝΕΑ ΑΚΡΟΠΟΛΗ

-Πολιτισμοί του Μεξικού, Μαρία Χιμένεθ, εκδόσεις ΑΚΡΟΠΟΛΗ

-Ο εσωτερικός δρόμος των πολεμικών τεχνών, Μιτσέλ Ετσενίκε, εκδόσεις ΑΚΡΟΠΟΛΗ

-www.wikipedia.org

-www.answers.com