ΑΡΘΡΑ
Μια πλούσια αρθογραφία, σχετικά με τη φιλοσοφία, την ψυχολογία, τον εσωτερισμο, την επιστήμη και άλλα ένδιαφέροντα θέματα.
ΓΙΝ ΓΙΑΝΓΚ: Οι Δύο Πόλοι της Δημιουργίας

Το σύμπαν θεμελιώνεται πάνω σε μια αδιάρρηκτη συνύπαρξη "Μονάδων Ζωής" (Πουρούσα) και αδρανούς ύλης (Πρακρίτι), η οποία είναι, ουσιαστικά, απλή και όχι σύνθετη. Αυτή η ύλη, η υπόσταση (Ουπάδι) οποιουδήποτε εκδηλωμένου και υπαρκτού στο σύμπαν, παρουσιάζει τρεις διαφορετικές όψεις, τις Γκούνας: Τάμας (αδράνεια), Ράτζας (υπερβολική δράση) και Σάττβα (ισορροπία). Η ανακύκλωση των ενεργειών και των τριών ιδιοτήτων Γκούνας που θεμελιώνουν την κραδασμική δομή του σύμπαντος, γίνεται μέσα από την εναλλαγή των δύο κοσμικών ενεργειών που είναι αντίθετες και συμπληρωματικές και αποτελούν τους δύο πόλους της δημιουργίας: το Γιν και το Γιανγκ, σύμφωνα με την κινέζικη ονομασία, καθιερωμένη πλέον στην Εσωτερική Φιλοσοφία. 

Η ενέργεια Γιν εκφράζει το θηλυκό πόλο της φύσης και η Γιανγκ τον αρσενικό. Η ύπαρξή τους σχετίζεται με την Παγκόσμια Αρχή της Πολικότητας. Αν και φαινομενικά μοιάζουν με τα χαρακτηριστικά των Γκούνας, στην πραγματικότητα είναι διαφορετικές έννοιες. Ενώ οι τρεις Γκούνας, ως ιδιότητες της Πρακρίτι, συνδέονται με την Αρχή της Δόνησης, οι δύο κοσμικές ενέργειες του Γιν και του Γιάνγκ είναι όψεις της δράσης του Πουρούσα, της Ενέργειας του Πνεύματος που πολικοποιείται μέσα στην ύλη και σχετίζονται με την Αρχή της Πολικότητας.

 Όλες οι εκδηλώσεις του Πραγματικού δημιουργούνται από τη δυναμική αλληλεπίδραση αυτών των δύο Κοσμικών Ενεργειών, αυτών των δύο πόλων γύρω από τους οποίους προσδιορίζονται τα όρια των εναλλαγών της συμπαντικής ανακύκλωσης. Συμβολίζονται με έναν κύκλο, που το ένα μισό του είναι λευκό με ένα μαύρο σημείο μέσα του και το άλλο μισό μαύρο με ένα λευκό σημείο μέσα. Οι δύο δυνάμεις βρίσκονται σε συνεχή μάχη στο σύμπαν, έτσι, ώστε η μια διαδέχεται την άλλη μόλις αυτή φτάσει σε ένα κρίσιμο σημείο αποκορύφωσης. Το μικρό σημείο μέσα στο αντίθετο μισό μεγαλώνει και ενισχύεται, ώστε κάποια στιγμή καταλαμβάνει ολόκληρο τον χώρο του και το αντικαθιστά.

 Η κάθε μια από τις δύο πολικές αυτές ενέργειες ευθύνεται, μέσα στη συμπαντική ισορροπία, για την κάθε μορφή συμπληρωματικής αντίθεσης, αρσενικό-θηλυκό, θετικό-αρνητικό, άσπρο-μαύρο, φως-σκοτάδι. Το Γιν συμβολίζει το σκοτάδι, την παθητικότητα, την ακινησία, τη δεκτικότητα, το θηλυκό τη Γη και είναι η δύναμη που ευθύνεται για τη δημιουργία της ιδιότητας Τάμας στην ύλη. Το Γιάνγκ συσχετίζεται με την κίνηση, την επιθετικότητα, την πρωτοβουλία, τη δημιουργικότητα, την αρρενωπή δύναμη, τον Ουρανό. Ευθύνεται για τη δημιουργία της δόνησης Ράγιας στην ύλη.

Οι δύο αυτές δυνάμεις αποτελούν εκφράσεις μιας Μοναδικής Έσχατης Πραγματικότητας που στην κινέζικη φιλοσοφία ονομάζεται Τάο και θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ως σημείο της παρουσίας του στην ύλη την ιδιότητα Σάττβα. Για την έννοια του Τάο δύσκολα μπορεί ο ανθρώπινος νους να συλλάβει κάτι. Μόνο μέσα από διαισθητικές παρομοιώσεις και αλληγορίες ποιητικού τύπου, οι αρχαίοι κινέζοι σοφοί κατάφεραν να μας μεταδώσουν κάποια αμυδρή αντίληψη. Αλλά με μια λέξη θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι το Παν-Ένα, το Απόλυτο, πέρα από κάθε δυισμό.

nea acropoli yin yang

Οι συνδυασμοί των δυνάμεων αυτών, καθώς εκφράζονται στα διάφορα επίπεδα του κόσμου, σχηματίζουν τα λεγόμενα τρίγραμμα και εξάγραμμα, η μελέτη των οποίων, σχετικά με όλες τις ανθρώπινες και συμπαντικές λειτουργίες, αποτελεί το κύριο έργο της παραδοσιακής κινέζικης σοφίας, μαζί με το Τάο Τε Τσινγκ του Λάο Τσε: πρόκειται για το Ι Τσινγκ που συνέλεξε ο μεγάλος μύστης Κομφούκιος, για τον οποίο θα δώσουμε λίγα στοιχεία στην τέταρτη ενότητα, στον Β΄ τόμο. Αυτός ο σοφός συνέλεξε σε αυτό το έργο, και μελέτησε, την αποκρυσταλλωμένη σοφία χιλιάδων ετών της κινέζικης σκέψης. Ο ίδιος είπε, λίγο πριν πεθάνει, ότι θα του χρειαζόταν ακόμα άλλα εκατό χρόνια, για να μπορέσει να καταλάβει πλήρως το σύστημα του Πα Κούα, των εναλλαγών των εξηντατεσσάρων εξαγράμμων, παρόλο που είχε αφιερώσει σχεδόν όλη του τη ζωή σε αυτήν τη μελέτη.

 Τα εξηντατέσσερα εξάγραμμα, που αποτελούν όλους τους πιθανούς συνδυασμούς των δυνάμεων Γιν (με σύμβολο μια διακεκομμένη γραμμή) και Γιανγκ (μια συνεχόμενη γραμμή), εκφράζουν όλες τις δυνατές λειτουργίες και καταστάσεις ύπαρξης μέσα στο εκδηλωμένο σύμπαν. Στο Ι Τσινγκ, το κάθε εξάγραμμο συνοδεύεται από κρίσεις, σχόλια και ερμηνείες, που βοηθούν τον μελετητή να καταλάβει την κάθε όψη της δημιουργίας που τον ενδιαφέρει, ακόμα και με προβολή στο μέλλον. Γι’ αυτό έχει χρησιμοποιηθεί το Ι Τσινγκ και σαν σύστημα μαντικής.

Η αέναη, αδιάκοπη μεταβολή των πραγμάτων και καταστάσεων αποτελεί το κύριο μήνυμα αυτής της διδασκαλίας για τον δυναμικό χαρακτήρα της Αρχής της Πολικότητας του Γιν Γιάνγκ.